Το Ίντερνετ ως πεδίο έκφρασης και δημιουργίας
Το «Χαμένοι στο διαδίκτυο» προέκυψε από το θεματικό διαγωνισμό διηγήματος 2008 «Hotel-Ένοικοι γραφής» που είχε ως θέμα το Διαδίκτυο. Ο καλαίσθητος τόμος, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πατάκη, περιλαμβάνει έξι από τα 12 διηγήματα του βραχέως καταλόγου στον οποίο κατέληξε η κριτική επιτροπή και τέσσερα διηγήματα γραμμένα από συγγραφείς/κριτικούς, μεταξύ των οποίων και ο νικητής του περσινού διαγωνισμού Hotel που είχε ως θέμα τη μετανάστευση.
Ο νικητής του φετινού διαγωνισμού, Κώστας Γκαζής (γεν.1972), παρουσιάζει στο «Αγαπημένο σου ξόρκι» έναν νεαρό που βυθίζεται όλο και περισσότερο σε ένα ηλεκτρονικό παιγνίδι και που κάποια στιγμή επιστρέφει στην πραγματικότητα για να διολισθήσει πάλι. Στην «Ώρα της Άρπυιας» της Μαρίας Πρωτονοταρίου, μία γυναίκα «σώζεται» την τελευταία στιγμή πριν αυτοκτονήσει χάρη στην ανοικτή σύνδεση με το Ίντερνετ που την καλεί να συνεχίσει να μετέχει σε ένα παιχνίδι με άλλους χρήστες, Στον ονειρικό «Ανθρώπινο κόσμο» της Μαρίας Δαλαμήτρου (1978), ένα διαδικυακό παιχνίδι με πολλούς μοναχικούς παίκτες γίνεται η αφορμή για τον αφηγητή-συγγραφέα να μιλήσει για την «ευφυΐα του πλήθους» που αναπτύσσεται χάρη στο μέσον. Στο «Εγώ και το κουνέλι» της Βίβιαν Ευθυμιοπούλου (1970), ο ψηφιακός έρωτας ενός μεσόκοπου παντρεμένου γίνεται αφορμή για ένα «πάντρεμα» της λογοτεχνίας και του κόσμου του διαδικτύου, με χιούμορ και ειρωνεία. Στο “Mezzanine” της Μυρτώς Καλοφωλιά (1978), μέσα από τα δωμάτια συζητήσεων (και τα σχόλια του minime που διαγράφει ο admin), παρουσιάζονται θραύσματα από τη ζωή μιας πολυκατοικίας και ένας υπόκωφος κοινωνικός σχολιασμός - το τέλος μένει ανοικτό.
Η Έλενα Γελάση (1980) στο «Είμαι εδώ;» εμπνέεται από μία καταπιεστική μητέρα, η (ενήλικη) κόρη της οποίας βρίσκει διέξοδο κα ανακούφιση στα δωμάτια συζητήσεων (chatrooms), όπου η φαντασία μπλέκεται με την πραγματικότητα και εμφιλοχωρεί η αμφιβολία, όπως μαρτυρεί και το ερωτηματικό του τίτλου. Στην «Αναζήτηση» του Χρίστου Κυθρεώτη (1979), η αφήγηση ξεκινά ρεαλιστικά (ο ήρωας-αφηγητής περιμένει στη στάση του λεωφορείου) και σύντομα απογειώνεται (βλέπει μια κοπέλα που κάνει ακροβατικά στην κολόνα της ΔΕΗ και ψάχνοντας να τη βρει φθάνει σε ένα φανταστικό Περιστέρι-νησί), για να αποδειχθεί μόνο στο τέλος η σύνδεση της ιστορίας με το Ίντερνετ. Ο Χρήστος Χρυσόπουλος (1968) στο «Προτιμώ να κουβεντιάζω με chatbots» δοκιμάζει τα όρια της λογοτεχνικότητας (και των νεύρων μας) μέσα από τις συζητήσεις ενός ανθρώπου με τρία ρομπότ και με τη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης και της αυτόματης μετάφρασης που δημιουργεί διάφορα παράδοξα, αλλά εντέλει πολύ ενδιαφέροντα αποτελέσματα. Τα όρια της λογοτεχνικότητας εξερευνά και ο Θοδωρής Χιώτης (1977) με το «Φανταστικό τοπίο 4.1 (Betamix) και τρεις παράλληλες γραφές-εκδοχές. Στη «Μέση ηλικία», τέλος, η Ελιάνα Χουρμουζιάδου (1965) παρουσιάζει έναν πενηντάρη δικηγόρο, παντρεμένο και με μικρά παιδιά, να ετοιμάζει, με τη βοήθεια ενός νεαρού που έχει τα μισά του χρόνια, το προφίλ του σε μία ιστοσελίδα κοινωνικής δικτύωσης.
Όλα τα διηγήματα διακρίνονται για την πολύ καλή χρήση της γλώσσας και την ανάπτυξη της πλοκής. Από τους συγγραφείς του τόμου, άλλος λιγότερο και άλλος περισσότερο, παρουσιάζει πτυχές του διαδικτύου όπως η ανάγκη για επικοινωνία, το παιγνίδι ρόλων και η ελεγχόμενη μεταμόρφωση σε έναν άλλο εαυτό, η αναζήτηση πληροφοριών και τα όρια της χρήσης (μαζί με τις συνέπειές της) αυτού του ηλεκτρονικού μέσου. Θα πρέπει επίσης να σημειωθεί ο κατατοπιστικός πρόλογος της Τιτίκας Δημητρούλια η οποία επιπλέον σχολιάζει τα διηγήματα. Το «Χαμένοι στο διαδίκτυο» αξίζει να διαβαστεί, ιδίως από επίδοξους διηγηματογράφους.
